Author: Alan Peart

ԽՓՆ-ի ծրագրերի խորհրդատու Արտակ Այունցը Alter-notion ծրագրի շրջանակներում Հայաստանի երիտասարդ բլոգերների և լրագրողների համար դասընթաց է անցկացրել (2019 թ. փետրվարի) կոնֆլիկտների փոխակերպման և ղարաբաղյան կոնֆլիկտի վերաբերյալ, որի նպատակն էր ստեղծել միջսահմանային պատմությունների առցանց հարթակ` հայերի ու ադրբեջանցիների մշակութային նմանությունների վերաբերյալ: Դասընթացը իրականացվում էր Եվրասիա համագործակցության հիմնադրամի և Եվրամիության կողմից ֆինանսավորվող PeaCE ծրագրի շրջանակում, որի նպատակն է խրախուսել հայ և ադրբեջանցի երիտասարդներին զարգացնելու տարածաշրջանում խաղաղության ընդհանուր տեսլական կոնֆլիկտի փախակերպման և խաղաղության կառուցման մեթոդաբանություններ ուսումնասիրելու միջոցով:

2019 թվականի ապրիլին ԽՓՆ-ն նախաձեռնեց 12-ամսյա ծրագիր, որը ֆինանսավորվում էր Միացյալ Թագավորության կառավարության Հակամարտությունների, կայունության և անվտանգության հիմնադրամի կողմից, նվիրված ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 2250 բանաձևին: Ծրագրի առաջին բաղադրիչը նախատեսում է որակական հետազոտություն՝ ուսումնասիրելու 2018 թվականի ոչ բռնի հեղափոխության ժամանակ երիտասարդների մասնակցության դերը և ընկալումները։ Այնուհետև, կկազմակերպվեն սեմինարներ հայաստանյան քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների համար, որտեղ կքննարկվեն հետազոտության արդյունքները և կմշակվեն առաջարկություններ երիտասարդական քաղաքականության վերաբերյալ։ Ծրագրի նպատակն է ներառել այդ առաջարկությունները երիտասարդական քաղաքականության մեջ: Երկրորդ բաղադրիչը ենթադրում է կրթական նյութերի մշակում` Հայաստանում երիտասարդության իրազեկությունը խաղաղության և անվտանգության խնդիրների վերաբերյալ բարձրացնելու և խաղաղության կառուցման վերաբերյալ գիտելիքներ տրամադրելու նպատակով: Փորձնական դասընթացներ կկազմակերպվեն Տավուշի մարզի երիտասարդների համար:

ԽՓՆ- ն և Դիլիջանի երիտասարդական համագործակցության կենտրոնը Երևանում անցկացրեցին կլոր սեղան քննարկում Հայաստանում երիտասարդական քաղաքականության հիմնախնդիրների վերաբերյալ (2019 թ. հոկտեմբեր): Միջոցառումը կազմակերպվել էր «Խթանելով երիտասարդների մասնակցությունը որոշումների կայացման և խաղաղության ոլորտներում» ծրագրի շրջանակում: Մասնակիցների թվում էին Հայաստանի երիտասարդական քաղաքականության մշակման համար պատասխանատու Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ներկայացուցիչներ, քաղաքացիական հասարակության և երիտասարդական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, երիտասարդ աշխատողներ և խնդրով հետաքրքրված երիտասարդ տղամարդիկ և կանայք: Քննարկումների արդյունքում մշակվեցին առաջարկություններ, որոնց շուրջ ԽՓՆ-ն և ԴԵՀԿ-ը կշարունակեն աշխատել քաղաքացիական հասարակության և կառավարության լայն շրջանակների հետ՝ ներառելու դրանք երիտասարդական քաղաքականության ծրագրի մեջ։

ԽՓՆ-ն կազմակերպել էր փորձի փոխանակման այց Շոտլանդիա։ Այցելությանը մասնակցում էին երիտասարդական կազմակերպությունների ղեկավարներ, կառավարության ներկայացուցիչներ և Ազգային ժողովի պատգամավորներ։ Այցը իրականացվեց 2019թ-ի նոյեմբերի18-22-ը։ Այցի ընթացքում պատվիրակությունը հանդիպեց Շոտլանդիայի երիտասարդ առաջնորդների, պետական ​​պաշտոնյաների, բիզնեսի ղեկավարների և գիտնականների հետ` քննարկելու երիտասարդական քաղաքականության վերաբերյալ հարցեր և թե ինչպես կարելի է կիրառել Շոլանդիայի հաջողված փորձը Հայաստանում: Հանդիպումներ կայացան Շոտլանդիայի խորհրդարանում (ք. Էդինբուրգ), Շոտլանդիայի երիտասարդական խորհրդարանի (ք. Դանդի) երիտասարդների հետ և ոստիկանության աշխատակիցների հետ: ԴԵՀԿ-ի տնօրեն Արթուր Ղազարյանը պատմում է. «Սա մեծ փորձառություն էր մեզ համար։ Շոտլանդիայում երիտասարդները ներգրավված են կառավարման տարբեր օղակներում, ինչպիսիք են Երիտասարդական խորհրդարանը, տեղական խորհուրդները և այլ ոչ ֆորմալ նախաձեռնություններում։ Նրանք փոքրուց կրթվում են քաղաքացիական մտածելակերպով, որպեսզի կարողանան նպաստել իրենց երկրամասի քաղաքական և տնտեսական գործունեությանը։ Սա հիանալի օրինակ է, և երբ մենք վերադառնանք Հայաստան, կփորձենք որդեգրել այս քաղաքականության տարրերը և բարելավել երիտասարդական քաղաքականությունը»:

«Խաղաղ փոփոխություններ նախաձեռնությունը» (ԽՓՆ) և Դիլիջանի երիտասարդների համագործակցության կենտրոնը (ԴԵՀԿ) ներկայացրեցին «Խթանելով երիտասարդների մասնակցությունը որոշումների կայացման և խաղաղության ոլորտներում» ծրագրի արդյունքները (2020 թ. փետրվար)։ Միջոցառմանը ներկա էին քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների, երիտասարդական կազմակերպությունների, ինչպես նաև Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության և Արտաքին գործերի նախարարության ներկայացուցիչներ: ԽՓՆ-ի ծրագրերի խորհրդատու Արտակ Այունցը ներկայացրեց ծրագրի արդյունքները. «Մենք մշակել ենք որ-ֆորմալ կրթության դասընթացի ձեռնարկ։ Փորձել ենք նպաստել քաղաքացիական հասարակության կազմակերպությունների և որոշումներ կայացնողների միջև համագործակցության ձևավորմանը երիտասարդական քաղաքականության մշակման շուրջ»: ԴԵՀԿ-ի տնօրեն Արթուր Ղազարյանը նշեց, որ Տավուշի մարզում անցկացված դասընթացները երիտասարդներին օգնել են բարձրացնել իրազեկվածությունը խաղաղության և որոշումերի կայացման հարցերի, ինչպես նաև ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 2250 թ. բանաձևի վերաբերյալ։