Lajmet: Të rejat nga programi

Parimet e punës drejt normalizimit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë

Posted on January 18, 2024 by -

Iniciativa për ndryshime paqësore (PCi) paraqet një sërë parimesh për punën drejt normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, të zhvilluara dhe të miratuara nga një sërë organizatash të shoqërisë civile. Këto parime përbëjnë një angazhim për të hulumtuar qasje të përbashkëta që shkojnë përtej dialogut Beograd-Prishtinë dhe kontribuojnë për paqen e qëndrueshme në Kosovë, Serbi dhe në të gjithë Ballkanin Perëndimor.

Këto parime janë të dizajnuara për të rritur kontributin e shoqërisë civile në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Në frymën e normalizimit të plotë, ne të nënshkruarit më poshtë, marrim përsipër të:

  1. Zgjerojmë debatin rreth normalizimit të marrëdhënieve përtej dialogut të lehtësuar nga BE-ja për të përfshirë çështje që, nëse lihen pa vëmendje, do të kenë efekt negativ në marrëdhëniet e ardhshme, përfshirë këtu drejtësinë transicionale, arsimin dhe bashkëpunimin mes njerëzve.
  2. Krijojmë mekanizma konsultativë për të siguruar përgatitjen e deklaratave të përbashkëta përmes konsultimeve të gjera, përfshirë këtu me komunitetet e prekura, për t’u siguruar që ato bazohen në informata të plota, të sakta dhe me kohë. Në një proces i tillë do të shqyrtohen elementët, si:
    • Motivimi – pse një deklaratë e caktuar po lëshohet në atë moment?
    • Portretizimi – si i paraqitet audiencës në fjalë motivimi për një deklaratë të tillë?
    • Përmbajtja – cilat fusha nuk janë marrë parasysh nga deklarata, sidomos kur bëhet fjalë për komunitetet pakicë?
    • Gjuha – a ndodh që përdorimi i fjalëve apo i terminologjisë i vë pa nevojë në antagonizëm marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve?
  3. Mbajmë të hapura kanalet e komunikimit –përfshirë me institucionet qendrore dhe ato lokale – për të ofruar këndvështrime nga komunitete të ndryshme, përfshirë informime konsultative mbi çështje të caktuara, duke e rritur kështu cilësinë e debateve rreth çështjeve që kanë të bëjnë me normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
  4. Prezantojmë këndvështrime me njeriun në qendër, lidhur me efektet e dialogut Kosovë-Serbi, si ato pozitive, ashtu edhe ato negative, duke u fokusuar në pasojat e padëshiruara ose të paparashikuara gjatë zbatimit të tyre në jetën e përditshme.
  5. Reagojmë ndaj çështjeve që janë brengë e përbashkët për shoqërinë civile në Kosovë dhe në Serbi (siç janë paditë strategjike kundër pjesëmarrjes publike (SLAPP), shënjestrimi i mediave, OJQ-të me orientim pro qeveritar – GONGO-të, si dhe fondet e donatorëve, etj.), për të krijuar një mjedis më të favorshëm për angazhim qytetar.
  6. Angazhohemi në avokim të përbashkët dhe të bashkërenduar përballë qeverive qendrore dhe lokale, shto këtu bashkësisë ndërkombëtare, për të promovuar hapa të prekshëm që do të mund të kontribuonin në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
  7. Lavdërojmë dhe kritikojmë bashkërisht hapat e ndërmarra nga qeveritë qendrore dhe ato lokale, shto këtu bashkësia ndërkombëtare, që ndikojnë pozitivisht ose negativisht në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
  8. Miratojmë qëndrime që i nxisin komunitetet tona të ndërmarrin hapa proaktivë që kontribuojnë në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, sidomos kur bëhet fjalë për çështjet e integrimit dhe të bashkëpunimit.
  9. Ndjekim nisma për mbrojtjen e të drejtave të pjesëtarëve më të cenueshëm të shoqërisë, pa marrë parasysh se cilit komunitet i përkasin, përfshirë reagimin ndaj rasteve të gjuhës së urrejtjes që kanë efekt negativ në marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve, siç janë mohimi i krimeve të luftës, glorifikimi i kriminelëve të luftës, dhe përdorimi i termave fyes me bazë etnike.
  10. Rrisim vënien në pah të kontributit të shoqërisë civile në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë përmes promovimit të nismave të njëra-tjetrës, duke promovuar në veçanti historitë pozitive të bashkëpunimit dhe të shkëmbimeve mes njerëzve.

Secili prej këtyre zotimeve mbështetet nga parimi që bazohet në të drejtat e njeriut, se ne do të veprojmë mbi bazën e asaj që është e drejtë, jo sepse presim ose kërkojmë reagim reciprok nga të tjerët. Përveç tjerash, ne i njohim dhe i pranojmë rreziqet që i marrin përsipër akterët e shoqërisë civile kur flasin në publik dhe do të vazhdojmë të jemi të vëmendshëm ndaj kontekstit në të cilin operon shoqëria civile.

Mbështetur nga:

  1. Aktiv
  2. Artpolis – Art and Community Center
  3. Belgrade Center for Security Policy (BCSP)
  4. Center for Peace and Tolerance (CPT)
  5. Community Building Mitrovica
  6. Foundation Heartefact Fund
  7. Institute for Public Research (IJI)
  8. Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë
  9. Kosovo Law Institute (KLI)
  10. Lawyers’ Committee for Human Rights (YUCOM)
  11. Local Peace, Leposaviq
  12. Livrit
  13. Musine Kokalari Institute for Social Policies
  14. Naš Svet, Naša Pravila (‘Our World, Our Rules’), Vranje
  15. New Social Initiative (NSI)
  16. Professor Vjollca Krasniqi, University of Prishtina
  17. Rahim Salihi, aktivist i shoqërisë civile, Bujanoc
  18. Reconciliation Empowering Communities (REC), Mitrovica
  19. Voice of Roma, Ashkali and Egyptians (VoRAE)
  20. Youth Initiative for Human Rights – Serbi
  21. Youth Initiative for Human Rights – Kosovë

 

Gratë në media: lansimi i raportit në Kosovë dhe në Serbi

Posted on March 3, 2023 by -

women in the media launch

Raporti më i fundit i PCi-së, Gratë në media, e trajton pozitën e grave në media dhe pabarazinë gjinore nëpër redaksi në Serbi dhe në Kosovë. Në këtë studim prezantohen rezultatet nga një konsultim i kryer me afro një mijë profesionistë të medias si në Kosovë, ashtu edhe në Serbi, si pjesë e projektit të PCi-së për Ballkanin Perëndimor ‘Fuqizimi i zërave lokalë për zhvillim të barabartë’ (ALVED). Në raport gjithashtu parashtrohen rekomandime se si mund të adresohen gjetjet nga ky studim.

Në ngjarjen ku u bë lansimi i raportit, të mbajtur më 2 mars, njëkohësisht në Prishtinë dhe në Beograd, morën pjesë një numër i mediave lokale dhe i organizatave të shoqërisë civile, si dhe përfaqësues nga zyra e ‘Komisionerit për Barazi’ të Serbisë dhe Ambasada Britanike. Dëgjuam paraqitjet nga hulumtueset kryesore të këtij studimi: Dafina Halili (Kosovë) dhe Tamara Skrozza (Serbi), të cilat prezantuan gjetjet kryesore të studimit. Po ashtu, në panelin e kësaj ngjarjeje patëm kënaqësinë t’i mirëpresim aktivisten Valmira Rashiti (Rrjeti i Grave të Kosovës), Zorana Antonijević (eksperte dhe aktiviste për çështjet gjinore) dhe znj. Majlindë Sinani-Lulaj (Zëvendëse e Avokatit të Popullit).

Në këtë studim u nënvizuan disa shifra alarmante përkitazi me statusin e grave në media në Kosovë dhe në Serbi. Së këndejmi, një në tri gra që punojnë në mediat serbe dhe një në katër që punojnë në mediat e Kosovës kanë qenë viktima të ngacmimeve seksuale. Një tjetër shifër e zymtë, prej afër 30% të grave që punojnë në mediat e Kosovës dhe ato të Serbisë janë diskriminuar për shkak të moshës ose të pamjes së tyre. Përveç kësaj, shtatë në dhjetë gra po mendojnë ta ndërrojnë punën për shkak të pabarazisë që ato përjetojnë në profesionin e medias.

William Hopkinson, sekretar i parë politik, Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar në Beograd, komentoi si vijon: ‘Siç u nënvizua nga diskutimi, nuk është gjë e rehatshme të lexohet ky raport‘. Ai vuri në dukje se: “Nëse media nuk mund t’i trajtojë çështjet e pabarazisë, shoqëria nuk mund të ecë përpara”. Pa dyshim, pabarazia gjinore në redaksi dhe mungesa e lidershipit të grave nëpër media i përforcon dhe i mirëmban perceptimet dhe stereotipet e dëmshme gjinore.

ASHT Nicholas Abbott, ambasador i Mbretërisë së Bashkuar në Kosovë, tha: ‘Jam shumë i impresionuar nga studimi hulumtues i cili vendos në një vend një sërë çështjesh serioze që kërkojnë diskutim serioz. Prandaj, shpresoj se raporti dhe ngjarja e sotme nuk janë veçse fillimi i veprimit’. Abbott, shtoi: “Rekomandimet në raport janë shumë të drejtpërdrejta dhe të arritshme. Ju inkurajoj që të vazhdoni me aktivitete për t’u siguruar që rekomandimet të jetësohen’.

Këto studime do të kontribuojnë në angazhimin e vazhdueshëm të PCi-së me mediat në Kosovë dhe në Serbi që të ndërmarrin veprim strategjik që e zgjeron hapësirën për narrativa që kontribuojnë në forcimin e marrëdhënieve dhe në promovimin e demokracisë dhe të drejtave të njeriut. Raportet dhe rekomandimet i gjeni në këtë link.

Qytetarët nuk duhet të mbahen peng i dialogut Beograd-Prishtinë

Posted on October 19, 2022 by -

Një grup divers i dyzet organizatave të shoqërisë civile, aktivistëve dhe mediave nga Kosova dhe Serbia shprehin shqetësimin e tyre të thellë për ndikimin e mungesës së progresit në dialogun Beograd-Prishtinë në komunitetet lokale.

Duke pasur parasysh raportet e BE-së dhe zhvillimet e fundit në terren, ne të poshtë-nënshkruarit, jemi të shqetësuar për impaktin e mungesës së progresit në dialogun Beograd-Prishtinë mbi komunitetet lokale në Serbi dhe Kosovë. Qytetarët janë ata që vuajnë më së shumti nga vazhdimësia e tensioneve dhe mosbesimit. Prandaj, të gjitha palët duhet të reshtin retorikën e zjarrtë që cenon dhe dëmton marrëdhëniet brenda dhe ndërmjet komuniteteve. Shtrirja e paqartësive duhet të reduktohet përmes transparencës dhe llogaridhënies. Të gjithë qytetarët duhet ta kenë të qartë se çfarë është rënë dakord, ndërsa vetë procesi i dialogut duhet të afrohet me vetë qytetarët e prekur prej tij.  

Pamjet e përshëndetjes së Patriarkut të Kishës Ortodokse Serbe Porfirije në rrugët e Prizrenit dërgojnë mesazh pozitiv të respektit të ndërsjellë dhe të bashkëjetesës paqësore; imazhe dhe ndjenja që japin shpresë për të ardhmen e marrëdhënieve brenda dhe ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. I lavdërojmë të gjitha palët për qasjen e tyre konstruktive – në veçanti Gazmend Muhaxherin, kryetarin e komunës së Pejës, i cili mori pjesë në ceremoni – dhe shpresojmë që mbi këto themele mund të ngrihen përpjekje të mëtejme. 

Mirëpo, ne gjithashtu bëjmë thirrje për përparim të prekshëm në një sërë fushash të tjera. Në Kosovë, ekziston një mungesë thelbësore e dialogut dhe bashkëpunimit përmes institucioneve të zgjedhura. Parlamentarët e Listës Srpska (Srpska Lista) po dështojnë të përfaqësojnë nevojat e komunitetit serb të Kosovës. Mungesa e vazhdueshme e deputetëve të tyre në Kuvendin e Kosovës do të thotë që zgjedhësit e tyre dhe problemet e përditshme me të cilat ballafaqohen nuk po shprehen në mënyrë efektive. Ne bëjmë thirrje për kthimin e menjëhershëm dhe pjesëmarrjen aktive të Listës Srpska.

Sot, shumë marrëveshje thuajse nuk përmenden fare. Ura kryesore në Mitrovicë mbetet e mbyllur për qarkullim, pavarësisht investimeve të shumta të BE-së. Të dyja palët do të duhej të angazhohen për zgjidhjen e demarkacionit të Mitrovicës së Veriut, gjë që ka penguar procesin e rihapjes. Duhet të ndërmerren hapa shtesë për të siguruar që Ura të shërbejë si një hapësirë gjithëpërfshirëse dhe e përbashkët që lidh njerëzit nga të dyja anët e lumit Ibër.

Për sa i përket çështjes së targave, të gjitha palët do të duhej të punojnë në mënyrë konstruktive për të gjetur një zgjidhje që nuk do të dëmtojë qytetarët. Pikat e reja të kalimit për të cilat është rënë dakord më parë duhet të hapen menjëherë për të lehtësuar udhëtimin e qytetarëve pa kaluar distanca dhe vonesa të panevojshme. Fluksi i lirë i qytetarëve do të duhej të jetë pjesë themelore e normalizimit të marrëdhënieve.

Njohja reciproke e diplomave ka ngecur, duke çuar në mungesë të stafit jetik në institucionet kryesore publike në Serbinë jugore dhe në Kosovë, për shembull, duke përfshirë ata që kanë të bëjnë me shëndetësinë, arsimin, drejtësinë dhe aksesin në shërbime më gjerësisht. Ky është shembulli më i thekshëm i pasojave të moszbatimit të asaj që është rënë dakord dhe do të duhej të trajtohet pa vonesa të mëtejshme.

Në Serbinë jugore, ekziston ndjesia se integrimi i komunitetit shqiptar po dëmtohet nga marrëdhëniet e tensionuara ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës. Plani prej shtatë pikash për integrim do të duhej të jetë prioritet për qeverinë e re të Serbisë, duke përfshirë përfshirjen e përfaqësuesve shqiptarë në Trupin Koordinues të saj për komunat Preshevë, Bujanovc dhe Medvegjë. Shqetësimet që kanë të bëjnë me kryerjen e regjistrimit të popullsisë në Medvegjë do të duhej të adresohen menjëherë dhe do të duhej të bëhet një rishikim i plotë i procesit të pasivizimit.

Ne, të poshtë-nënshkruarit, mbështesim plotësisht çdo proces që mund të japë vrull të ri dhe energji pozitive dhe nga i cili mund të përfitojnë qytetarët nga të gjitha sferat e jetës. Ndërtimi i besimit dhe konfidencës është jetik për marrëdhëniet brenda dhe ndërmjet komuniteteve në të ardhmen.

Nënshkruesit:

  1. Advocacy Center for Democratic Culture, (ACDC) North Mitrovica
  2. AKTIV
  3. Balkan Forum
  4. Belgrade Centre for Security Policy (BCSP)
  5. Civic Initiatives, Belgrade
  6. Centre for Peace and Tolerance (CPT)
  7. Community Building Mitrovica (CBM)
  8. European Center for Minority Issues Kosovo (ECMI)
  9. European Movement in Serbia (EMIS)
  10. European Fund for the Balkans (EFB)
  11. Foundation BFPE for a Responsible Society (BFPE)
  12. Gorazdevac Media Group
  13. Human Center Mitrovica
  14. Junior Chamber International Prizren (JCI- Prizren)
  15. Jelena Loncar, Akademike nga Universiteti i Beogradit
  16. Kosova info
  17. Lawyers’ Committee for Human Rights (YUCOM)
  18. Mitrovica Women Association for Human Rights (MWAHR)
  19. Ministria e Lajmeve Preshevë
  20. NGO Be Active 16 Preshevë
  21. NGO Integra
  22. Peer Educators Network (PEN)
  23. Pozitiv 365 Preshevë
  24. Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë (QKSS)
  25. Qendra për Demokraci dhe Edukim – Lugina
  26. Qendra Kosovare për Studime Gjinore
  27. Qendra Mediale Çagllavicë
  28. Rahim Salihi, Aktivist i shoqërisë civile
  29. Radio Astra Prizreni
  30. Radio Peja
  31. Sbunker
  32. Shoqata për Trashëgimi dhe Krijimtari Kulturore e Luginës së Preshevës
  33. TV Prizreni
  34. The Future Bujanoc
  35. Valon Arifi, aktivist i shoqërisë civile, Bujanovac
  36. Vjollca Krasniqi, Akademike nga Universiteti i Prishtinës
  37. Voice of Roma, Ashkali and Egyptians (VoRAE)
  38. Youth Initiative for Human Rights (YIHR) Kosovë
  39. Youth Initiative for Human Rights (YIHR) Serbia
  40. Youth Trails Preshevë
  41. OJQ Livrit Preshevë
  42. Fondi për të Drejtën Humanitare Kosovë
  43. New Perspektiva

Të dashur gazetarë, redaktorë, studentë të gazetarisë dhe dashamirës të shkrimit,

Posted on October 6, 2022 by -

Ju ftojmë të shkruani storien tuaj për një pjesë të jetës që përshkruan një realitet, qoftë pozitiv apo sfidë, nga prizmi i multietnicitetit në Kosovë dhe Serbi. Çmimi për Media pranon aplikime deri më 31 dhjetor 2022, që do të thotë se ka tre muaj kohë për të hulumtuar dhe shkruar një histori që tregon se si bashkëjetojnë pjesëtarët e kombeve të ndryshme në Serbi apo Kosovë.

Për vitin 2022, PCi ka dyfishuar çmimin e parë në të dyja kategoritë (formati audioviziv dhe i shkruar) në 2,000 euro dhe mirëpret aplikimet tuaja.

Nëse keni një storie që është shkruar në të kaluarën, në çdo kohë gjatë periudhës ndërmjet 1 janarit 2022 dhe 31 dhjetorit 2022, ju keni të drejtë të aplikoni për Çmimin për Media 2.

Një nga kriteret kryesore për pranueshmëri është që këto storie duhet të jenë të shkruara në gjuhën shqipe ose serbe dhe duhet të jenë botuar më ose para datës 31 dhjetor 2022 (data më e hershme e publikimit duhet të jetë: 1 janar 2022).

Për informacione të tjera në lidhje me kriteret e Çmimit për Media, ju lutemi t’i referoheni dokumenteve më poshtë. Thirrja për aplikim është në dispozicion në gjuhën angleze, serbe dhe shqipe.

Aplikimet pranohen online përmes formularit Google Form në dispozicion këtu: https://forms.gle/SHBtT7pVmm2unyZd8

Nëse keni ndonjë pyetje, ju lutemi na kontaktoni me email në: media.award@peacefulchange.org.

Me fat!

Ekipi i Peaceful Change Initiative (PCi).

Çmimi për Media i PCi-së në Kosovë dhe në Serbi: Hapet konkursi

Posted on July 29, 2022 by -

Award Ceremony Media Award 2021 Serbia

Nisma për Ndryshim Paqësor (shkurt PCi, nga gjuha angleze Peaceful Change initiative), njofton se për të dytin vit radhazi, i bën thirrje gazetarëve, redaktorëve, përfaqësuesve të mediave dhe të tjerëve, të ndajnë me ne storiet e tyre mbi bashkëjetesën shumetnike në Kosovë dhe Serbi. Ideja origjinale për Çmimin erdhi si rezultat i një sërë edicionesh të dialogut konsultativ të mediave, të cilat bënë bashkë mbi njëqind gazetarë, redaktorë dhe ekspertë të mediave më të rëndësishme nga Kosova dhe Serbia për të diskutuar se si mund të përmirësohet skena mediatike, veçanërisht kur raportohet për komunitetet e njëri-tjetrit.

Për vitin 2022, PCi ka dyfishuar çmimin e parë në të dyja kategoritë (formati audioviziv dhe i shkruar) në 2,000 euro dhe pret të marrë edhe më shumë aplikime këtë vit. Kemi shumë arsye të besojmë se ky do të bëhet një çmim tradicional vjetor.

Thirrja për aplikime është e hapur deri më 31 dhjetor 2022 dhe aplikimet do të vlerësohen nga një juri profesionale e cila do të përzgjedhë storiet dhe mediat fituese, pasi fituesit në të dyja kategoritë fitojnë po ashtu një çmim për median ku janë publikuar fillimisht.

Për informacion të detajuar rreth konkurrimit, ju lutemi klikoni në Termat e Referimit më poshtë, të disponueshme në gjuhën angleze, serbe dhe shqipe.

Çmimi për Media ndahet vetëm për storiet e publikuara në periudhën 1 janar 2022 dhe 31 dhjetor 2022. Për të aplikuar, ju lutemi klikoni në vegëzën e mëposhtme: https://forms.gle/3XWBbGFMMJqBtiw47. Afati i fundit për aplikim është data 31 dhjetor 2022.

Award Ceremony Media Award 2021 Serbia

Shpallet konkursi i dytë vjetor i Çmimit për Media nga PCi

Posted on September 20, 2022 by -

Press conference, a number of people gathered to watch the launch

Në një ngjarje të formatit hibrid që po mbahej për herë të parë, PCi shpalli publikisht konkursin e dytë vjetor të Çmimit për Media për bashkëjetesën shumetnike në Kosovë dhe Serbi, në një konferencë për shtyp që u mbajt njëkohësisht në Beograd dhe në Prishtinë. Anëtarët e dy jurive (çmimi ndahet për përmbajtje mediatike në gjuhën shqipe dhe serbe) dhe disa nga fituesit e çmimit të vitit të kaluar folën për rëndësinë e çmimit.

Anëtarja e jurisë për gjuhën serbe, Jelena Obućina, tha se çmimi është një nxitje e shkëlqyer si për gazetarët ashtu edhe për mediat që t’u kushtojnë më shumë vëmendje storieve për jetën e përditshme dhe bashkëjetesën paqësore. Kolegia e saj për gjuhën shqipe, Violeta Oroshi, u pajtua nga Prishtina, duke i ftuar gazetarët që të tregojnë storiet pozitive që ekzistojnë, por që rrallë e gjejnë rrugën deri në hapësirën mediatike. 

Filip Švarm, kryeredaktor i së përjavshmes nga Beogradi VREME, medium ky që fitoi çmimin e parë vitin e kaluar, tha se “në një kohë që është e ngarkuar me lajme të errëta, është kaq e rëndësishme të tregohet jeta dhe bashkëpunimi midis kombeve”. 

Ardiana Thaçi, fituesja e çmimit të parë në kategorinë e formatit audioviziv në gjuhën shqipe, tha se “është detyrë e mediave në gjuhën e shumicës të raportojnë për jetën e pakicave”, siç bëri ajo në storien e saj që u vlerësua me çmim.  

Përmes Çmimit për Media, PCi synon të promovojë dhe të shpërblejë përmbajtjen mediatike nga Kosova dhe Serbia që eksploron tema të lidhura me bashkëjetesën e komuniteteve, me synimin përfundimtar për të kontribuuar në ngushtimin e narrativave të tanishme përçarëse.

Konkursi është i hapur për storie të publikuara ndërmjet 1 janarit dhe 31 dhjetorit 2022 dhe çmimi i parë në të dyja kategoritë (format audio/viziv dhe format i shkruar) është 2,000 euro. Për informacion të detajuar rreth konkurrimit, ju lutemi klikoni në Termat e Referimit më poshtë, të disponueshme në gjuhën angleze, serbe dhe shqipe.

Për të aplikuar, ju lutemi klikoni këtu: https://forms.gle/3XWBbGFMMJqBtiw47.

Afati për aplikim është deri më 31 dhjetor 2022

Press conference, a number of people gathered to watch the launch

OJQ dënojnë gjuhën e urrejtjes kunder shqiptarëve e përdorur nga Ministri i Punëve të Brendshme të Serbisë, Aleksander Vulin

Posted on June 6, 2022 by -

Organizatat e shoqërisë civile në Kosovë dhe Serbi janë bërë bashkë për të dënuar përdorimin e gjuhës së urrejtjes nga ministri i punëve të brendshme i Serbisë, Aleksandar Vulin, përmes së cilës ju drejtohet shqiptarëve.

Ne, organizatat e shoqërisë civile të nënshkruara më poshtë nga Kosova dhe Serbia, dënojmë ashpër gjuhën fyese dhe poshtëruese të ministrit të Punëve të Brendshme të Serbisë, Aleksandar Vulin, ndaj shqiptarëve. I bëjmë thirrje qeverisë së Serbisë, respektivisht kryeministres së Serbisë, Ana Brnabić, të reagojë dhe të dënojë përdorimin e gjuhës së tillë të urrejtjes nga ministri Vulin dhe të apelojë kundër përdorimit të fjalës ‘Šiptar’.

Më 20 maj 2022, ministri Vulin e përdori fjalën ‘Šiptar’ në mënyrë të përsëritur për t’iu referuar shqiptarëve, dhe deklarata e tij për media është publikuar në faqen zyrtare të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë. Në vitin 2018, gjyqësori serb e gjeti fjalën ‘Šiptar’ si fyese dhe u etiketua si gjuhë urrejtjeje. Pavarësisht kësaj, ministri Vulin e ka përdorur në mënyrë aktive dhe të vazhdueshme në rastin kur iu referohet shqiptarëve dhe vazhdon ta bëjë këtë pa asnjë pasojë në pozicionin e tij publik. Zyrtarët publikë që përdorin gjuhën e urrejtjes nuk kanë vend në qeveri.

Gjuha e urrejtjes minon përhapjen e vlerave evropiane në shoqëritë tona, duke përfshirë kornizën normative për të drejtat e njeriut, sundimin e ligjit dhe funksionimin e një shoqërie demokratike dhe tolerante. Për më tepër, kur gjuha e urrejtjes përdoret lirisht nga zyrtarë të lartë të qeverisë, për të synuar një grup të caktuar etnik, ajo mund të ketë pasoja shkatërruese, pasi nxit diskriminimin, radikalizimin etno-politik dhe potencialisht çon në dhunë. Retorika e përdorur nga ministri Vulin në fjalimin e tij është e njëjta retorikë e përdorur nga mediat dhe zyrtarët gjatë viteve te nëntëdhjeta për të dehumanizuar popullatën shqiptare dhe për të nxitur keqtrajtime, shkelje të të drejtave të njeriut dhe në fund krime lufte në Kosovë.

Përdorimi i gjuhës së urrejtjes nga zyrtarë të lartë të qeverisë, siç është rasti me ministrin Vulin, inkurajon në shoqëritë tona që te punojnë kundër paqes dhe normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, dhe përfundimisht kundër një të ardhmeje evropiane për të gjitha vendet e rajonit tonë.

Nënshkruesi

  1. Aktiv
  2. The Balkan Forum
  3. Balkans Policy Research Group (BPRG)
  4. Belgrade Centre for Security Policy (BCBP)
  5. Civic Initiatives
  6. Center for Peace and Tolerance (CPT)
  7. Democracy Plus (D+)
  8. Foundation BFPE For a Responsible Society
  9. The Human Rights Council – Bujanovac
  10. InTER
  11. Jelena Lončar, Academic, University of Belgrade
  12. Kosovar Centre for Security Studies (QKSS)
  13. Kosova Democratic Institute (KDI)
  14. Kosovo Law Institute (KLI)
  15. Lawyers’ Committee for Human Rights (YUCOM)
  16. New Social Initiative (NSI), Mitrovica
  17. Rahim Salihi, Civil Society Activist, Bujanovac
  18. Valon Arifi, Civil Society Activist
  19. Vjollca Krasniqi, Academic, University of Pristina
  20. Voice of Roma, Ashkali and Egyptians (VoRAE)
  21. Youth Initiative for Human Rights – Serbia (YIHR Serbia) 
  22. Youth Initiative for Human Rights – Kosovo (YIHR KS)

PCi nderon punën e gazetarëve të Kosovës që raportojnë për bashkëjetesën shumetnike

Posted on April 13, 2022 by -

Çmimi për Media i PCi-së për paraqitjen e bashkëjetesës shumetnike në Kosovë, për gazetarët dhe mediat që morën pjesë në kategorinë e përmbajtjeve mediatike në gjuhën shqipe, u nda më 3 mars 2022 në Prishtinë.

Çmimi për Media u krijua si një aktivitet pasues i iniciuar nga edicionet e Dialogut Konsultativ të Mediave të organizuara nga PCi, të cilat përbëjnë boshtin kurrizor të punës mediatike në programin e PCi-së për Ballkanin. Këto diskutime bëjnë bashkë profesionistë të mediave nga Kosova dhe Serbia për të analizuar problemet dhe për të kërkuar zgjidhje për përmirësimin e cilësisë së raportimit dhe për të luftuar narrativat përçarëse. Një përfundim i përsëritur i këtyre diskutimeve ishte se mungojnë storiet për jetën e zakonshme, për jetesën së bashku, për bashkëjetesën paqësore shumetnike, si në Kosovë ashtu edhe në Serbi. Pamja mediatike që shqiptarët dhe serbët marrin për njëri-tjetrin nga mediat kosovare dhe serbe është pothuajse ekskluzivisht e zymtë, bardh e zi – dhe e begatë me narrativa përçarëse.

Me krijimin e Çmimit Vjetor për Media, PCi kishte për qëllim stimulimin, promovimin dhe shpërblimin e përmbajtjeve mediatike nga Kosova dhe Serbia që eksplorojnë tema në lidhje me bashkëjetesën e komuniteteve. Konkursi për Çmimin e Mediave u publikua pranverën e kaluar. Thirrjen për Aplikim mund ta gjeni këtu.

Pas ngjarjes në Beograd ku u ndanë shpërblimet për përmbajtjen mediatike në gjuhën serbe, më 3 mars, në Prishtinë u mbajt ceremonia e ndarjes së çmimeve për kontributet në gjuhën shqipe. Juria përbëhej nga tre gazetarë të shquar kosovarë, Brikenda Rexhepi nga Televizioni Koha, Gentiana Begolli nga transmetuesi kombëtar Radio Televizioni i Kosovës dhe Ismet Hajdari, nga Byroja Kosovare e Agence France-Presse (AFP).

Çmimi i parë në kategorinë audio-vizuale iu dha Ardiana Thaçit për storien e saj “Heshtja që vrau” të cilin mund ta gjeni këtu. Në kategorinë e shkruar, çmimi i parë iu nda Fitim Gashit për Të pastrehët e pandemisë.

Anëtarët e jurisë theksuan rëndësinë e një çmimi që motivon gazetarët në shoqëritë e ndara. Ata theksuan se “Ky është i vetmi çmim i këtij lloji në të gjithë rajonin. Ai inkurajon gazetarët të paraqesin realitetin mes komuniteteve, gjë që ka rëndësi jetike për një bashkëjetesë të shëndoshë shoqërore, pa zemërim dhe urrejtje.”

PCi ndan çmimet vjetore për gazetarët dhe mediat për storiet mbi bashkëjetesën shumetnike në Kosovë dhe në Serbi

Posted on March 2, 2022 by -

Në edicionet e Dialogut Konsultativ të Mediave të PCi (bosht kurrizor i punës mediatike në programin tonë në Ballkan), të cilat bëjnë bashkë profesionistë të mediave nga Kosova dhe Serbia për të analizuar skenën mediatike, ka dalë në pah vazhdimisht një çështje – mungesa e storieve për jetën e zakonshme, për jetesën së bashku, për bashkëjetesën paqësore. Pamja mediatike që shqiptarët dhe serbët marrin për njëri-tjetrin nga mediat kosovare dhe serbe është pothuajse ekskluzivisht e zymtë, bardh e zi dhe plot narrativa përçarëse.

Për t’iu kundërvënë narrativave të tilla, pranverën e kaluar PCi lançoi një çmim vjetor për storiet më të mira për bashkëjetesën ndëretnike, në gjuhën shqipe dhe në gjuhën serbe dhe në dy kategori – në formatin audio/vizual dhe atë të shkruar. Ceremonia e ndarjes së çmimeve për storiet më të mira në gjuhën serbe u mbajt më 28 shkurt në Qendrën e Mediave në Beograd. Ceremonia e ndarjes së çmimeve në gjuhën shqipe do të mbahet të enjten, më 3 mars.  

Juria përbëhej nga tre, ndër më të shquarit dhe më të dalluarit, gazetarë serbë, Jelena Obućina nga Newsmax Adria, Tamara Skrozza nga agjencia e lajmeve FoNet dhe Milivoje Mihajlović i cili punon për transmetuesin publik, RTS.

Çmimi i parë në formatin audio dhe video iu dha Zorica Krstić Vorgučić nga Radio KIM për storien e saj televizive “Pse është e rëndësishme të flasim gjuhën e fqinjëve tanë”. Duke falënderuar jurinë dhe PCi-në, znj. Krstić Vorgučić tha se është e pamundur t’i ikim faktit që serbët dhe shqiptarët janë të distancuar nga njëri-tjetri dhe se bëjnë jetë paralele. “Gjuha është e rëndësishme në mënyrë që të ndodhin ndryshime dhe shumica e serbëve nuk flasin shqip. Janë disa nisma të reja, disa kurse të reja të gjuhës dhe shpresoj që gjërat të ndryshojnë për të mirë”.

Çmimi i parë për formatin e shkruar iu dha Jelena Jorgačević, një reportere nga revista javore e Beogradit “Vreme” për storien e saj “Takimet në urat e rrënuara”. “Ne duhet të informojmë publikun për atë që po ndodh dhe gjërat janë larg të përsosurës. Por ne, gazetarët, nuk kemi pse të jemi piromanë dhe të ndezim flakët e urrejtjes”, tha Jelena me rastin e marrjes së çmimit.

Anëtarët e jurisë theksuan se në shoqëritë e ndara, gazetarët mund të bëjnë shumë më tepër për të përmirësuar marrëdhëniet ndëretnike. Tamara Skrozza tha se “Rëndësia e storieve të shpërblyera qëndron në faktin se ato shkojnë përtej raportimit të lajmeve të përditshme dhe kanë të bëjnë me jetën reale, e cila është gjithmonë shumë më komplekse dhe madje më e bukur sesa e bëjnë të duket lajmet e përditshme.”

Hulumtim i ri mbi shoqërinë civile në Serbi dhe Kosovë

Posted on December 16, 2021 by -

Peaceful Change initiative – PCi (Nisma për Ndryshim Paqësor) ka kënaqësinë të prezantojë hulumtimin e ri, të ndërmarrë bashkërisht nga Universiteti i Beogradit dhe Universiteti i Prishtinës, që eksploron peizazhin aktual të nismave ndërkomunitare në Serbi dhe Kosovë. 

Hulumtimi – i cili u ndërmor si pjesë e projektit të financuar nga qeveria e Mbretërisë së Bashkuar, “Përforcimi i zërave lokalë për zhvillim me drejtëri” – kishte për synim eksplorimin e dy dimensioneve kyçe. Së pari, pozita e organizatave të shoqërisë civile (OSHC) në mesin e grupeve shoqërore dhe komuniteteve që ato pretendojnë se përfaqësojnë. Së dyti, çështjet e reja që kanë mobilizuar qytetarët të cilët më parë nuk janë përfshirë në angazhim qytetar, si dhe arsyet pse këto mobilizime kanë dalë të suksesshme.

Një nga rekomandimet kryesore që rrjedhin nga hulumtimi është se shoqëria civile do të duhej të vazhdojë të promovojë barazinë, solidaritetin dhe reciprocitetin, dhe të kundërshtojë narrativat përçarëse dhe etnike mbi identitetin dhe ballafaqimin me të kaluarën. Së këndejmi, organizatat e shoqërisë civile do të duhej të inkurajohen për angazhim lidhur me tema dhe çështje të vështira që shqetësojnë komunitetet, dhe jo vetëm të kultivojnë çështje që konsiderohen më pak politike në nismat e tyre ndërkomunitare.

Siç konkludoi Dr. Jelena Lončar, profesoreshë asistente në Fakultetin e Shkencave Politike pranë Universitetit të Beogradit, dhe një nga drejtueset e hulumtimit, ‘në Kosovë shoqëria civile është më e përqendruar nga e ardhmja, më optimiste se në Serbi, me bashkëpunim më të zhvilluar brenda dhe ndërmjet komuniteteve në nivelin lokal. Nga ana tjetër në Serbi, si përshtypje kryesore kemi mungesën e shpresës dhe motivimit për aktivizëm, ku pjesëmarrësit këmbëngulin se ka mungesë të ekspertizës, burimeve dhe vizioneve për të ardhmen. Në të njëjtën kohë ne kemi vënë re se po shfaqen organizata rinore që japin shpresë se aktivizmi në nivelin bazë është i mundur.’

Dr. Vjollca Krasniqi, profesoreshë e sociologjisë, në Fakultetin Filozofik pranë Universitetit të Prishtinës, e cila gjithashtu udhëhoqi hulumtimin, theksoi se, ‘historia e konfliktit ka lënë një trashëgimi të rëndë, si në Kosovë ashtu edhe në Serbi, edhe për organizatat e shoqërisë civile. Ato duhet të rivendosin besimin – të promovojnë tolerancën dhe bashkëpunimin – ndërmjet komuniteteve. Një gjetje e rëndësishme është se organizatat e shoqërisë civile besojnë se iniciativat ndërkomunitare janë të rëndësishme dhe domethënëse për kultivimin e marrëdhënieve ndëretnike, edhe përkundër faktit se narrativat kryesore mbeten të ndara.’

Dr. Orli Fridman, drejtues i Qendrës për Studime Krahasuese të Konflikteve në Fakultetin e Mediave dhe Komunikimit (FMK), Universiteti Singidunum, dhe këshilltar gjatë hulumtimit, shtoi se ‘forca – madje edhe bukuria – e hulumtimit është pasuria e tij me të dhëna empirike. Ka disa citate të shkëlqyera nga pjesëmarrësit që demonstrojnë praninë e vetë punës në terren. Si rezultat, raporti pasqyron një realitet kompleks dhe më të nuancuar në terren, i cili sfidon diskurset e përditshme ekzistuese.’

Hulumtimi është i disponueshëm për t’u shkarkuar nga uebsajti i PCi këtu:

On Civil Society in Serbia and Kosovo

Për më shumë informacion rreth hulumtimit, ju lutemi kontaktoni Ian Bancroft (ian.bancroft@peacefulchange.org).